SLIMME STALTECHNIEKEN BIJ DE HOEVE INNOVATIE:

AMMONIAKREDUCTIE IN DE PRAKTIJK

 

Hoe kun je als veehouder ammoniak aanpakken en een beter stalklimaat creëren? Op het bedrijf van familie Verhoeven kregen collega-veehouders een inkijk in slimme staltechnieken zoals dagontmesting, vergisting en vrijloopkraamhokken. In dit artikel lees je hoe deze technieken werken en hoe ze bijdragen aan emissieverlaging en diergezondheid.

Van idee naar praktijk

De dag startte met een presentatie van Marion en Hans Verhoeven. Zij vertelden hoe het idee voor het dagontmestingssysteem ontstond. Hun uitgangspunt: emissie bij de bron aanpakken. Door verse mest direct uit de stal te halen, komt er nauwelijks ammoniak vrij. Dat zorgt voor een gezonder stalklimaat, zowel voor mens als dier.

“We bewijzen dat een goed stalklimaat bijdraagt aan gezonde dieren, want wij gebruiken al 13 jaar geen antibiotica,” benadrukte Hans Verhoeven.

Vrijloopkraamhokken met dagontmesting

Ook het vrijloopkraamhok met dagontmesting kwam aan bod. Op het bedrijf is momenteel één afdeling met zes vrijloopkraamhokken geïnstalleerd. Elk hok heeft een dichte vloer, een eet- en drinkplaats, een mestrooster en een biggennest met warmtepaneel. De inrichting wordt verder geoptimaliseerd op basis van praktijkervaring.

Video: vrijloopkraamhokken met dagontmesting

Hoe werkt dagontmesting?

Bij gespeende biggen en vleesvarkens wordt de stal dagelijks gespoeld met dagverse mest. Die mest verlaat meteen de stal en gaat naar een vergister, waar ze wordt gescheiden in dikke en dunne fractie. Het proces levert biogas op en beperkt methaanemissie.

Kenmerken van het systeem:

• Smalle, diepe hokken:
  • 4,25 x 1,60 m bij de gespeende biggen
  • 5,22 x 2,50 m bij de vleesvarkens
• Meer dan 60% dichte vloer, mestrooster achteraan het hok
• Dieren worden gestimuleerd om achteraan te mesten.
• Mestkanalen:
  • +/- 0,8 m breed en 0,39 m hoog bij gespeende biggen
  • 1,01 m breed en 0,5 m hoog bij vleesvarkens
  • Het is het belangrijk is om schuine putwanden te gebruiken voor minder emitterend oppervlak.
• Dagelijkse spoeling van de mestgoten met dagverse mest.

 

Figuur 1. uitleg van het dagontmestingssysteem aan de hand van een demo opstelling

Mestgedrag aansturen

Het succes van het systeem hangt samen met slim hokmanagement om zo het mestgedrag te sturen. De hokken zijn relatief smal en diep en zijn ingedeeld in functiegebieden: achteraan het mestrooster, in het midden een bolle, dichte vloer en vooraan de voer en drinkplaats met een watergoot eronder. Voordat de dieren in de afdeling komen, wordt de dichte vloer ingestrooid met voer om hokbevuiling te voorkomen.

Voordelen

• Beter stalklimaat dankzij minder ammoniakvorming, wat gunstig is voor zowel mens als varkens.
• Methaanreductie doordat de verse mest uit de stal wordt gehaald komt het methaan niet vrij en tijdens het vergisten.
• Biogasproductie met de vrijgekomen methaan, een extra energiebron
• Betere diergezondheid op het bedrijf is al 13 jaar geen antibiotica gebruikt
• Renovatievriendelijk: toepasbaar in zowel een bestaande stallen als nieuwbouw

Aandachtspunten

• Spoelcomputer opvolgen bij bediening alert zijn op storingen
• Mestgedrag sturen door voer te strooien bij opleg en instrooien wanneer er sprake is van hokbevuiling
• Voerkeuze controleren om hokbevuiling te voorkomen
• Extra spoeling bij vleesvarkens, daar stijgt het mestniveau sneller dan bij gespeende biggen. Soms is een extra spoelbeurt of dompelvloeistof nodig
• Geen officiële erkenning: het systeem is nog niet erkend in Nederland of Vlaanderen.

Wat vinden collega-veehouders?

Tijdens het bezoek gaf 60% van de deelnemers aan het dagontmestingssysteem binnen het jaar toe te passen op hun bedrijf.

• Grootste voordeel: groot emissiereductiepotentieel
• Belangrijkste nadeel: hoge kostprijs en moeilijk implementeerbaar op hun bedrijf

Project RAMBO

Deze activiteit is een initiatief van het project ‘RAMBO’ dat maatregelen en technieken wil ontwikkelen die varkens- en pluimveehouders in staat stellen om zelf hun ammoniakuitstoot aanzienlijk te verminderen. Er wordt onder andere gekeken naar verbeteringen op het gebied van voeding, huisvesting, stalklimaat en management. Ook de neveneffecten zoals methaan, dierengezondheid en –welzijn worden bekeken.

De volgende uitstap met varkenshouders is in het voorjaar van 2026. Wil je een uitnodiging ontvangen? Geef dan je contactgegevens door aan:

• Pieter-Jan Delbeke (Boerenbond) E: pieter-jan.delbeke@boerenbond.be / T: +32 474 87 82 43
• Daniëlle Aarts-van de Loo (ZLTO) E: Aarts-van de Loo, Daniëlle danielle.aarts@zlto.nl / T: +316 29 52 02 75

RAMBO is een project van Interreg Vlaanderen-Nederland, in samenwerking met: